Help, ze luisteren niet! (1/3)

Soms gebeurt het toch. Ondanks jarenlange ervaring als verteller en als leerkracht heb je een groep kleuters voor je die niet lijkt te willen luisteren. Het gebeurde mij vorig jaar tijdens mijn project 'Tijd voor Verhalen' en afgelopen week kreeg ik een mailtje van een collega die er ook tegenaan liep. Wat doe je met zo'n groep, vooral als je er - zoals in haar geval - nog vaker terug moet komen? In drie artikelen beschrijf ik de tips die ik haar gaf, plus nog een paar extra.

Een goed begin is het halve werk
Als je bij het begin van het verhaal de aandacht niet hebt, dan krijg je die verderop ook niet meer. Dan kun je het schudden met je verhaal. Maar hoe krijg je die friemelende en kletsende horde kleuters nou toch rustig? Je kunt je stem verheffen, in je handen klappen, roepen dat je nu echt wilt beginnen. Maar het kan veel simpeler: denk aan juf Ank.

Hallo allemaal!
Juf Ank uit de populaire tv-serie 'De Luizenmoeder' doet wat bijna iedere ouderwetse kleuterjuf doet: ze zingt. Misschien vind je het vreselijk, maar die oude juffen weten wel wat werkt: zingen trekt meer de aandacht dan praten. Het is effectiever dan je stem verheffen, gezonder voor je stembanden en bovendien een stuk gezelliger voor de sfeer. Als je ook nog gebaren maakt bij je lied, is de kans groot dat de kinderen mee gaan doen. Tadaa: daar heb je de aandacht. Dus ook al heb je geen talent: zing! En doe het net als juf Ank vol overgave.

Maar ik ken geen liedje...
Ken je geen lied, dan maak je een lied. Zo moeilijk is dat niet. Je neemt een bekende melodie, zoals Vader Jacob of Altijd is Kortjakje ziek en verandert de tekst voor jouw doel. Ik heb zo een liedje gemaakt waarin ik zing dat we gaan luisteren met de monden dicht en de oren open. Je kunt ook een liedje zingen dat qua thema past bij het verhaal dat je gaat vertellen: gaat het over Kat en Muis? Dan zing je "Poesje mauw".

Wat fijn dat je er bent
Hèhè, ze luisteren. Dan kan ik nu met mijn verhaal beginnen...  Nee! Even wachten nog. De kinderen zien jou wel, maar zie jij hen ook?  "Goedemorgen allemaal!" Je vertelt wat je gaat doen. Misschien moeten ze nog even kwijt dat mama vandaag jarig is of dat ze thuis ook een poes hebben. Ga er niet diep op in, maar knik even, zeg dat je dat leuk vindt en laat merken dat je ze serieus neemt. Daardoor blijven ze tijdens jouw verhaal niet met die voor hen zo dringende mededeling zitten.

Betoveren
Dan kunnen we nu echt beginnen. Wil je echt alles uit de kast halen? Dan moet je ze betoveren. Laat een geheimzinnig voorwerp zien. Van wie is dat? Maak een spannend geluidje met een muziekdoosje of percussie-instrument. Waar is dat voor? Laat een vingerpopje uit je zak kruipen en iets in je oor fluisteren. Wat zegt hij? Je moet ze nieuwsgierig maken. Je vertelt dat het verhaal antwoord geeft op hun vraag en begint. Ze zullen aan je lippen hangen!